De controles door de FOD Volksgezondheid

Mieke Claes (N-VA): Mijnheer de minister, op donderdag 2 maart 2023 vond er een opvallende stakingsactie plaats in de Gentse uitgaansbuurt. Café-uitbaters reageerden daarmee op de controles van de FOD Volksgezondheid tijdens een zeer drukke uitgaansavond. Uiteindelijk werden zeven zaken betrapt op de verkoop van sterke drank aan minderjarigen en werd één zaak geverbaliseerd omdat er achter de toog gerookt werd. Laat er geen twijfel over bestaan, dergelijke controles zijn broodnodig om ervoor te zorgen dat onze jongeren zich kunnen amuseren in een veilige omgeving, met respect voor de wetgeving. Dit voorval roept echter wel een aantal vragen op. Hoeveel controles werden er dit jaar al uitgevoerd? Op welke plaatsen gebeurden die specifiek? Op welke manier wordt er besloten hoe en wanneer er wordt gecontroleerd? Blijft het bij verbaliseren of wordt er ook een constructief gesprek aangegaan met de uitbaters om te bekijken hoe zij de wetgeving beter kunnen handhaven tijdens drukke avonden?

Minister Frank Vandenbroucke: Mevrouw Claes, de inspectiedienst van de FOD Volksgezondheid heeft dit jaar al 803 controles op de verkoop van alcohol aan jongeren uitgevoerd. Er werden 72 inbreuken vastgesteld, wat toch neerkomt op 9 %. De belangrijkste bezochte controlepunten zijn drankgelegenheden, met 171 controles, eetgelegenheden, met 38 controles, automatenshops, met 57 controles, diverse winkels zoals krantenwinkels, nachtwinkels en supermarkten, met 428 controles, en evenementen, fuiven en festivals, met 46 controles. Er werden dit jaar ook 2.899 controles op het rookverbod uitgevoerd, waarbij 196 inbreuken werden vastgesteld, wat 7 % uitmaakt. De belangrijkste bezochte controlepunten zijn drankgelegenheden, met 1.128 controles, eetgelegenheden, met 966 controles, en fuiven, met 22 controles. De planning van de controles gebeurt volgens het risicogebaseerde principe. Uitgaansbuurten bijvoorbeeld worden gecontroleerd wanneer er veel minderjarigen worden verwacht, zoals op fuiven van jeugdverenigingen, 100-dagenvieringen en laatste schooldagen. Er wordt verder ook met campagnes gewerkt. Zo worden er tijdens de wintermaanden meer controles op het rookverbod uitgevoerd dan tijdens de zomermaanden. De controles worden regionaal aangestuurd, om zo met de specifieke omstandigheden en kenmerken van elke regio rekening te kunnen houden. Naast het verbaliseren werkt de inspectiedienst ook preventief, sensibiliserend en waarschuwend. Er worden aan steden, gemeenten en politiediensten tips en suggesties gegeven om evenementen, zeker grote, correct te laten verlopen, bijvoorbeeld door te werken met leeftijdsbandjes. Daarnaast geeft de inspectiedienst ook regelmatig presentaties over de wetgeving en de bijhorende controles bij onder andere jeugdwerkingen en jeugdverenigingen. In het dossier van de Overpoort is de inspectiedienst in gesprek gegaan met onder andere de nightlifecoach van Gent voor het organiseren van lokaal overleg. U verwijst naar een controle in het kader van de 100-dagenviering. Het is toch niet voor niks dat de inspectiedienst van de FOD gemotiveerd is om daar controles te doen. Het verbaast mij een beetje dat u daartegen zou zijn. De dag na dit evenement werd door het lokale bestuur gemeld dat verscheidene minderjarigen door overmatig alcoholgebruik het bewustzijn hadden verloren. De stad Gent werkt in de Overpoort met infocoaches die hulp bieden aan mensen die in de problemen komen, een heel goed initiatief. Die avond was er een zestal coaches aanwezig, naast de politie. In hun verslagen vinden we terug dat er vijf jonge mensen ergens alleen op de grond lagen, volledig geïntoxiceerd, en dat ze tweemaal de ziekenwagen gebeld hebben. Ik hoop dat u het met mij eens bent dat het toch misschien geen slecht idee is om een beetje te controleren.

Mieke Claes (N-VA): Mijnheer de minister, bedankt voor uw antwoord. Ik denk dat u mij verkeerd hebt begrepen, ik ben helemaal niet tegen controles. Ik heb dat ook zo geformuleerd in mijn vraag, maar ik zal dat nog even doen. De bezorgdheid was vooral of het bij controles blijft dan wel of die ook aangevuld worden met sensibiliserende, constructieve gespreken. Uit uw antwoord maak ik op dat die wel degelijk gebeuren. Ik ben tevreden dat te horen. Nee, we zijn zeker niet tegen die controles, maar we zijn bezorgd over het kader waarin die gebeuren en hoe dat allemaal begeleid wordt.