Het aantal FAVV-controles in slachthuizen en versnijderijen

Mijnheer de minister, de controles die het FAVV uitvoert in slachthuizen en versnijderijen zijn belangrijk om onze voedselveiligheid en volksgezondheid te garanderen. Zogenaamde probleembedrijven en bedrijven zonder erkend autocontrolesysteem krijgen dan ook een verhoogd aantal controles over de vloer, tot wel 16 maal per jaar. U werkt momenteel aan de publicatie van een koninklijk besluit dat het aantal controles drastisch terugschroeft. Het FAVV, dat mee aan tafel zat bij het opstellen van het KB, uitte terecht bezwaar bij een dergelijke drastische reductie. Verschillende BMO-dierenartsen bevestigen dat sommige bedrijven inderdaad een te hoog aantal controles over de vloer krijgen. Echter, bij andere bedrijven is het noodzakelijk om regelmatig controles uit te voeren. Sommige BMO's vrezen dan ook dat het aantal controles van extreem veel naar extreem weinig zal evolueren. Deze maatregel is dus erg verontrustend, aangezien probleembedrijven er nu zeker van zijn praktisch maandelijks een FAVV-controle over de vloer te krijgen. Dat zou door deze nieuwe regeling kunnen veranderen, met alle gevolgen van dien voor de voedselveiligheid en volksgezondheid. Zult u de opmerkingen van het FAVV volledig negeren? Zult u het aantal controles drastisch reduceren in plaats van te kiezen voor een tussenoplossing? Aan hoeveel controles mag een bedrijf zich verwachten? Wat met probleembedrijven? Hebt u reeds een inschatting gemaakt van het effect van deze maatregel op de voedselveiligheid en volksgezondheid? Wat was hiervan het resultaat? Wat waren de voornaamste redenen voor dit KB? Gaat het hier om een besparingsmaatregel? Ten slotte, wat is de datum van inwerkingtreding?

Minister David Clarinval: Mevrouw Claes, het is verkeerd om te zeggen dat het FAVV tegen dit beleid is. Op mijn initiatief werd een "memorandum van overeenstemming in de vleessector: organisatie van de keuring en herwaardering van de contracten van de opdrachthouders" ondertekend op 23 december 2021 door de gedelegeerd bestuurder van het FAVV, de vertegenwoordigers van de dierenartsenorganisaties, de vertegenwoordigers van de betrokken sectoren en mezelf. Dat memorandum is het resultaat van veelvuldig overleg met de actoren uit de vleessector. De voorgestelde oplossingen houden zowel rekening met de eisen van het FAVV als met een betere afstemming tussen de omvang van de bedrijven en de uit te voeren controles. De reorganisatie van de inspectiefrequenties betreft verder een van de benaderingen die een oplossing moet bieden voor het tekort aan zelfstandige opdrachthouders (BMO's). Hierbij is het doel te verzekeren dat deze activiteiten kunnen blijven doorgaan waarbij inspecties vereist zijn, zoals exportcertificatie. De inspectiefrequenties worden hier geharmoniseerd over alle betrokken activiteiten. De basisfrequentie is vier controles per jaar in de uitsnijderijen. Deze controles zullen worden georganiseerd op basis van checklists en aangepast zijn aan de omvang van de bedrijven. Bedrijven die gecontroleerd worden volgens de verlaagde frequentie zullen twee keer per jaar gecontroleerd worden. Bedrijven die volgens verhoogde frequenties worden gecontroleerd zullen acht keer per jaar een controle krijgen. Bovendien wordt in het koninklijk besluit een verlaagde inspectiefrequentie en -duur bepaald voor kleinere bedrijven. Op die basis zullen de uren gepresteerd in de uitsnijderijen kunnen verminderen met 30 % en zelfs met 85 % in de zeer kleine uitsnijderijen die maximaal 4 vte's tewerkstellen, en dit zonder de veiligheid van de voedselketen te schaden. Op die manier zal de overstap voor dergelijke bedrijven van een toelating naar een erkenning kleiner zijn. De maatregel heeft vooral tot doel om de omvang van de controles af te stemmen op de omvang van de bedrijven en op die manier tijd vrij te maken om de BMO’s in te zetten voor andere taken en andere sectoren waar er een tekort bestaat. Ik wil u eraan herinneren dat een heel aantal andere controles verzekerd wordt in de hele keten bij de bedrijven in de vlees- en vissector. Indien grote non-conformiteiten vastgesteld worden, wordt steeds een opvolging van de operator aan de hand van hercontroles voorzien. Die bedrijven zullen dus ook na publicatie van het koninklijk besluit van nabij worden opgevolgd en vaker worden gecontroleerd dan de goede leerlingen. De activiteiten waarop het koninklijk besluit van toepassing is en waarnaar u verwijst, hebben bovendien al lang een hoge conformiteitsgraad bij controles van het FAVV. Daarnaast hebben auditeurs van de Europese Commissie in juni 2019 verklaard dat België zich te veel focust op de controle van bedrijven uit de vlees- en vissector. Gelet op dat alles wordt dan ook verwacht dat er geen negatief effect op de voedselveiligheid zal optreden. Ik heb het nieuwe koninklijk besluit net ondertekend en voor ondertekening door de Koning naar het Paleis gestuurd. De publicatie ervan is voorzien over enkele weken en het zal meteen in werking treden.

Mieke Claes (N-VA): Dank u, mijnheer de minister. U zegt dat er een tekort is aan zelfstandige opdrachthouders en dat er moet worden gekeken naar hoe het werk efficiënt kan worden aangepakt, omdat het haalbaar moet blijven. Dat snap ik, maar de verontrusting blijft. U begrijpt niet waar de opmerkingen vandaan komen, maar wij kregen die bezorgdheid door vanwege zowel de dierenartsen als het FAVV. U geeft controles aan van twee keer tot vier keer en acht keer per jaar. De ongerustheid blijft over bedrijven die onder verhoogd toezicht moeten staan en drastisch minder controles zullen krijgen dan momenteel het geval is. Ik verwijs ook even naar 2018. Uw voorganger benadrukte toen dat het aantal controles bij slachthuizen en versnijderijen moest stijgen en ijverde voor een extra controle per trimester bij deze slachthuizen en versnijderijen. Het is wat vreemd dat dat vier jaar later zo drastisch naar beneden gaat. Het is in het belang van de voedselveiligheid om de controles sterk te blijven bewaken, ik zou daarbij niet over één nacht ijs gaan. We mogen niet spelen met het aantal controles.